کد مطلب:276869 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:142
کلمه حمراء در لغت
در «لسان العرب» (كتاب لغت)در ماده ی «حمر» می نویسد:
«الحمراء العجم، لبیاضهم» یعنی «حمرا» كه معنی آن سرخ رویان است «عجمها» هستند، برای آنكه سفید چهره اند، و بدین لحاظ كه سرخی بر سفیدی چهره شان غلبه دارد بآنان سرخ چهره گفته اند و عرب، به مردم غیرعرب زبان كه سفید چهره بودند، مانند رومیان و ایرانیان و همچنین كسانی كه در رنگ چهره بآنان شباهت داشتند حمراء (یعنی: سرخ چهره) می گفتند.
صاحب لسان العرب در ادامه ی سخنان خود می گوید:
از همین قبیل است حدیث علی علیه السلام هنگامی كه یكی از سرداران معروف عرب به او گفت «غلبتنا علیك هذه الحمراء» تو این سرخ رویان را بر ما چیره ساخته ای، و علی علیه السلام در پاسخش فرمود: آری، اینان بخاطر حمایت از دین در آخر سر با شما خواهند جنگید همچنانكه شما در ابتداء كار با آنان جنگیدید و مراد او (یعنی اشعث) از حمراء یعنی (سرخ رویان) ایرانیان و رومیان بوده است.
صاحب لسان العرب در آخر سخنان خود می گوید: (و عرب موالی یعنی مسلمانان غیرعرب را حمراء یعنی سرخ چهره می نامیدند).
و در «مجمع البحرین» كتاب لغت، در ماده ی حمر می نویسد:
«وفیه بعثت الی الأحمر و الأسود، یرید به، الی العرب و العجم» و در حدیث وارد شده كه پیغمبر اكرم صلی الله علیه و اله فرمود: من بسوی سرخ و سیاه فرستاده شده ام، مقصود رسول خدا صلی الله علیه و اله از سرخ و سیاه، عرب و عجم است و عجم (یعنی غیرعرب) زیرا مردم غیرعرب بیشتر سرخ چهره و سفید چهره اند، و رنگ چهره ی عرب بیشتر گندمگون و متمایل به سیاهی است.
و در «غریب الحدیث» ج 3، ص 474، طبع مصر می گوید:
[ صفحه 141]
«و قوله الحمراء یعنی العجم و الموالی» مراد از حمراء كه عجم است یعنی مردم غیرعرب، و منظور از موالی مسلمانان غیرعرب می باشد، آنان را حمراء گفته اند، زیرا رنگ چهره ی عرب بیشتر گندمگون و متمایل به سیاهی است، و عجم بیشتر سفید چهره و سرخ چهره اند و این مانند گفتار مردم است كه وقتی می خواهند از بنی آدم صحبت كنند می گویند: سرخشان و سیاهشان. مقصود از سرخشان هر كسی است كه بیشتر سفید رو باشد، و مقصود از سیاهشان هر كسی است كه رنگ چهره اش متمایل به سیاهی است.
بطوریكه خوانندگان عزیز در این روایت ملاحظه فرمودند، نه تنها امیرمؤمنان علی علیه السلام بر خلاف شیوه ی زمامداران گذشته، موالی و ایرانیان را به خود نزدیك ساخته و به تعلیم و تربیتشان پرداخته و عملا با سیاست تبعیض نژادی به شدت به مبارزه برخاسته و طرفداران تبعیض نژادی را به باد انتقاد و استهزاء گرفته است، بلكه علاوه بر همه ی آنها از آینده ی درخشان ایرانیان و فداركاری و جانبازی آنان و تلاش پیگیر و جهاد مقدسشان در راه اعتلاء كلمه ی توحید و حمایت از قرآن و جنگ آنان با اعراب متعصب را نیز خبر داده است.
«الحمراء العجم، لبیاضهم» یعنی «حمرا» كه معنی آن سرخ رویان است «عجمها» هستند، برای آنكه سفید چهره اند، و بدین لحاظ كه سرخی بر سفیدی چهره شان غلبه دارد بآنان سرخ چهره گفته اند و عرب، به مردم غیرعرب زبان كه سفید چهره بودند، مانند رومیان و ایرانیان و همچنین كسانی كه در رنگ چهره بآنان شباهت داشتند حمراء (یعنی: سرخ چهره) می گفتند.
صاحب لسان العرب در ادامه ی سخنان خود می گوید:
از همین قبیل است حدیث علی علیه السلام هنگامی كه یكی از سرداران معروف عرب به او گفت «غلبتنا علیك هذه الحمراء» تو این سرخ رویان را بر ما چیره ساخته ای، و علی علیه السلام در پاسخش فرمود: آری، اینان بخاطر حمایت از دین در آخر سر با شما خواهند جنگید همچنانكه شما در ابتداء كار با آنان جنگیدید و مراد او (یعنی اشعث) از حمراء یعنی (سرخ رویان) ایرانیان و رومیان بوده است.
صاحب لسان العرب در آخر سخنان خود می گوید: (و عرب موالی یعنی مسلمانان غیرعرب را حمراء یعنی سرخ چهره می نامیدند).
و در «مجمع البحرین» كتاب لغت، در ماده ی حمر می نویسد:
«وفیه بعثت الی الأحمر و الأسود، یرید به، الی العرب و العجم» و در حدیث وارد شده كه پیغمبر اكرم صلی الله علیه و اله فرمود: من بسوی سرخ و سیاه فرستاده شده ام، مقصود رسول خدا صلی الله علیه و اله از سرخ و سیاه، عرب و عجم است و عجم (یعنی غیرعرب) زیرا مردم غیرعرب بیشتر سرخ چهره و سفید چهره اند، و رنگ چهره ی عرب بیشتر گندمگون و متمایل به سیاهی است.
و در «غریب الحدیث» ج 3، ص 474، طبع مصر می گوید:
[ صفحه 141]
«و قوله الحمراء یعنی العجم و الموالی» مراد از حمراء كه عجم است یعنی مردم غیرعرب، و منظور از موالی مسلمانان غیرعرب می باشد، آنان را حمراء گفته اند، زیرا رنگ چهره ی عرب بیشتر گندمگون و متمایل به سیاهی است، و عجم بیشتر سفید چهره و سرخ چهره اند و این مانند گفتار مردم است كه وقتی می خواهند از بنی آدم صحبت كنند می گویند: سرخشان و سیاهشان. مقصود از سرخشان هر كسی است كه بیشتر سفید رو باشد، و مقصود از سیاهشان هر كسی است كه رنگ چهره اش متمایل به سیاهی است.
بطوریكه خوانندگان عزیز در این روایت ملاحظه فرمودند، نه تنها امیرمؤمنان علی علیه السلام بر خلاف شیوه ی زمامداران گذشته، موالی و ایرانیان را به خود نزدیك ساخته و به تعلیم و تربیتشان پرداخته و عملا با سیاست تبعیض نژادی به شدت به مبارزه برخاسته و طرفداران تبعیض نژادی را به باد انتقاد و استهزاء گرفته است، بلكه علاوه بر همه ی آنها از آینده ی درخشان ایرانیان و فداركاری و جانبازی آنان و تلاش پیگیر و جهاد مقدسشان در راه اعتلاء كلمه ی توحید و حمایت از قرآن و جنگ آنان با اعراب متعصب را نیز خبر داده است.